İş yeri zorbalığı veya grup zorbalığı olarak bilinen mobbing, bir başkasına karşı zorbalık, aşağılama, taciz davranışlarında bulunan bir grup insanı ifade etmektedir. Mobbing, bir tür psikolojik şiddet ve tacizdir. Kelime kökeni olarak Mafya kelimesinden gelmektedir ve kabalığın hukuka uygun olmaması anlamını taşımaktadır. Türkçede ise karşılığı ‘bezdiri’ kelimesidir.
Genellikle şu davranışları içermektedir:
- İnsanları dışlamak ve emeklerini görmezden gelmek
- İnsanlara aşırı iş yüklemek
- Esnek olmayan çalışma saatleri
- Kötü niyetli söylentiler yaymak, taklit etmek
- Haksız muamele
- İşinizi sürekli olarak baltalamak
- Birinin eğitim veya terfi fırsatlarını reddetmek, engellemek
- Tehdit, sözlü veya fiziksel istismar
Nasıl bir etkisi var?
Uzun süreli zorbalığa maruz kalan kişiler, ciddi maddi ve manevi zarar görebilir. Kişiler, kendilerine olan güvenlerini kaybedebilir, depresif hissedebilirler. İşle ilgili kaygıları artabilir, motivasyon kaybı yaşayabilir ve uykusuzluk yaşayabilirler. İş yerinde yaşanan mobbing kişinin genel hayatını da etkileyerek yaşam memnuniyetini azaltabilir.
Bir davranışı mobbing olarak nasıl ayırt edebiliriz?
Mobbing ani tepkiler ve sorunlar karşısında gösterilen davranışlar değildir. Mobbing sistematiktir ve uzun sürelidir. Aylarca sürebilir, kasıtlı bir davranıştır ve zorbalık yapan kişiyi tahmin etmektedir. Tekrarlanan ve psikolojik, sosyal veya fiziksel zarar vermeye yönelik davranışlardır.
Neden mobbinge maruz kalıyoruz?
Aslında bunun tek bir nedeni yok. Zorba insanlar, bencil ve rekabetçi davranışlar sergileyen kişilerdir. Düşük benlik saygısına sahiptirler ve başkalarına hükmetmek ve sosyal statülerini iyileştirmek istemektedirler. Davranışlarını bir sorun olarak görmezler. Depresyon veya saldırganlıkla ilgili sorunları olabilir. Kendileri de zorbalık kurbanı olmuş olabilirler. Karşısındaki bireyi rakip olarak görmesi, daha zeki ve duyarlı olarak kabul etmesi zorbayı motive etmektedir.
Mobbinge karşı hukuki ve kişisel olarak neler yapılabilir?
Zorbalık ciddidir ve size yardım edebilmeleri için insanlara neler olduğunu anlatmalısınız.
Tavsiye almaktan çekinmeyin. Yöneticinizle ve insan kaynakları departmanındaki birisiyle konuşun. Sendika yetkilisi gibi bir çalışan temsilcisi ile iletişime geçin.
Zorbanın karşısında sakin olun ve davranışlarınızı açıklamaya kalkışmayın.
Mobbingin başladığı zamandan itibaren tüm yazışmaları kaydedin ve kopyalarını hazırlayın.
Bir mobbing günlüğü tutarak eşzamanlı bir kayıt oluşturabilirsiniz.
Şahitlerinizi belirleyin.
Size zorbalık yapan kişiyle sakince konuşmaya çalışın ve davranışlarını kabul edilemez bulduğunuzu söyleyin.
Resmi bir şikâyette bulunun. Yasal yollara başvurun.
Kaynak: What Is Mobbing at Work and How Do You Stop It? (2022). Psychcentral. https://psychcentral.com/health/mobbing-at-work-group-bullying What is bullying? (2022). https://www.stopbullying.gov/bullying/what-is-bullying
Bir yanıt yazın